Living lab ‘Constantin Meunierstraat, klimaatstraat van de toekomst’
Wat is dit Living Lab?
In de Constantin Meunierstraat in het Leuvense Nieuw Kwartier ontstaat een klimaatstraat van de toekomst. Wat begon als noodzakelijke rioleringswerken groeide uit tot een breed stedelijk experiment rond ontharding, vergroening, circulaire heraanleg en duurzame energie. De straat dient vandaag als levend lab waar bewoners, stad en kennisinstellingen samen toewerken naar een leefbare en klimaatbestendige wijk. Het traject in de Constantin Meunierstraat kadert binnen het Europese Horizon2020 project JUSTNature, waarbij stad Leuven één van de pilootsteden is. In het project willen Leuven en partnersteden natuur-gebaseerde oplossingen inzetten om klimaatadaptief te worden, vanuit het principe dat iedereen recht heeft op ecologische ruimte.


Wat is het probleem en hoe pakken we het aan?
De Constantin Meunierstraat is sterk verhard, kent weinig groen en heeft een verouderde riolering. De straat vormt bovendien een centrale as in de wijk en een belangrijke doorfietsroute. Vanuit het Europese JUSTNature-project en het Pilot Cities-programma onderzoekt stad Leuven hoe via participatie, vergroening en infrastructuurwerken duurzame meerwaarde gecreëerd kan worden. Via het participatietraject Atelier Meunier krijgen bewoners een actieve rol in ontwerp, uitvoering en evaluatie van de straatinrichting.
Concrete initiatieven en experimenten in de stad
Proefopstelling (september 2023 - vandaag)
tijdelijke straatherinrichting met groenvakken, eenrichtingsverkeer en ‘circulair’ zitmeubilair.
Voorbeeldstraat (voorjaar 2025)
Het ontwerpteam werkt op basis van beleid, metingen, proefresultaten en bewonersfeedback aan het definitieve ontwerp van de Constantin Meunierstraat.. Het ontwerp transformeert niet alleen de straat, maar dient ook als voorbeeld voor toekomstige klimaatbestendige heraanleg.
Circulaire constructies
samenwerking met Atelier Circuler en de Materialenbank voor het bouwen onder meer zitplekken, plantvakken en een buurtpaviljoen uit gerecupereerde materialen.
Data-gedreven aanpak
sensoren en weerstations (i.s.m. Leuven.cool) meten luchtkwaliteit, mobiliteit en temperatuur. Telramen volgen verkeersstromen.
Atelier Meunier-sessies (2023-2025)
workshops en infomarkten waarin bewoners mee ontwerpen, planten, meten en evalueren.
Atelier Meunier Energie (2024)
introductie van warmtenetten en energetische renovatie bij bewoners.
Onderzoek warmtenet
haalbaarheidsstudie in samenwerking met Sweco en ECoOB.
Wat is er al gebeurd? Wat hebben we al bereikt?
- Proefopstelling vormde concreet testterrein voor vergroening, mobiliteitsaanpassing, ontmoetingsplekken en circulariteit.
- Input van bewoners leidde tot aanpassingen in de inrichting (mei 2024): uitbreiding van eenrichtingsverkeer, meer vergroening.
- In het hele Nieuw Kwartier konden bewoners een geveltuin en/of gierzwaluwnestkasten laten installeren.
- Wonen & Werken ondersteunt bij geveltuinen en onderhoud.
- Het traject toont hoe cocreatie bijdraagt aan eigenaarschap, sociale cohesie en klimaatadaptatie.

Onderzoek- en onderwijsinitiatieven
- Samenwerking met KU Leuven:
- Studenten brachten tijdens het Service Learning Project voor het vak Sociologie speel- en gebruikspatronen van kinderen in kaart.
- Studenten politieke wetenschappen onderzochten voor het onderzoeksseminarie bestuurskunde de impact van de proefopstelling op kwetsbare groepen en maakten en beleidsnota op.
- Monitoring van temperatuur, luchtkwaliteit en verkeer levert waardevolle data op.
Sluit je aan
We zoeken nog partners voor lopende en toekomstige onderzoeksvragen en onderwijsprojecten, waaronder:
- Onderzoeksvragen:
- Wat is de precieze impact van ontharding en vergroening op temperatuur en luchtkwaliteit in een dense woonwijk?
- Hoe verschilt het effect van verschillende types sensoren en weerstations (bvb. via Leuven.cool)?
- Welke sociale effecten genereert cocreatie op vlak van vertrouwen en buurtcohesie?
- Wat is de impact van de proefopstelling op biodiversiteit: welke soorten (fauna) komen we tegen wanneer we groen introduceren in een straat die volledig verhard is? (samenwerking Bioblitz)
- Onderzoeksvragen:
- Onderwijsprojecten:
- Verdere analyse van sensor-data en vergelijking met klassieke weerstations (vanaf najaar 2025).
- Living lab als observatieplek voor studenten ecologie, stedenbouw, sociaal werk of mobiliteit (tot heraanleg in 2026).
- Verdiepend participatief actieonderzoek naar klimaatactie in wijkcontext.
Gewenste timing: najaar 2025 – voorjaar 2026.
Contact
Nele Janssen, projectcoördinator JUSTNature
nele.janssen@leuven.be
Meer info: https://www.leuven.be/meunierstraat
Verhalen uit dit Living Lab
No posts found!