“Een duwtje in de goede richting”
Yara Qutteina (KU Leuven) over nudging en hoe kleine ingrepen groot effect hebben
Hoe beïnvloed je eetgedrag zonder te betuttelen? Onderzoekster Yara Qutteina van KU Leuven zoekt het uit, met een focus op jongeren en kwetsbare doelgroepen. In een wereld vol flitsende fastfoodmarketing op sociale media lijkt het een verloren strijd, maar Yara gelooft in de kracht van subtiele sturing: nudging.
“Nudging geeft mensen een duwtje richting gezondere keuzes, zonder iets op te leggen,” legt ze uit. Boodschappen als ‘Steeds meer mensen kiezen voor extra groenten en fruit’ versterken het gevoel van sociale norm, net zoals influencers dat doen. “Zelfs een stijging van 5% in gezonde bestellingen volstaat al om zo’n boodschap geloofwaardig in te zetten,” aldus Yara. Belangrijk is dat die boodschappen positief én concreet blijven. Spreek dus liever over ‘groenten en fruit’ dan over ‘gezond’, want veel mensen weten simpelweg niet wat dat inhoudt.
Beelden versterken die boodschappen. “Een menukaart met foto’s of een poster van vrienden die samen genieten van een kleurrijke maaltijd werkt krachtig, zeker bij mensen die de lokale taal niet spreken,” zegt Yara. In een Leuvense FEAST-studie vroeg ze jongeren om foto’s van gezonde snacks op sociale media te posten. Al snel volgden hun vrienden hun voorbeeld. Die peer pressure, zo blijkt, werkt.
Creatieve participatie helpt ook in de praktijk. Laat klanten een leuke foto maken met hun favoriete ingrediënt en hang die aan het buffet – de winnaar krijgt een prijs, of zelfs een gerecht dat zijn of haar naam draagt. “Zo groeit eigenaarschap en trots,” zegt Yara. En geef gerechten aantrekkelijke namen, niet het label ‘gezond’.
Het hoeft trouwens niet óf online, óf offline. “Via Facebookgroepen of WhatsApp bereik je doelgroepen die anders moeilijk te vinden zijn. Waarom zouden chefs of diëtisten geen kleine influencers kunnen worden?” stelt Yara voor. Net zoals bij nudging zelf: kleine stappen maken het verschil.
Lees meer over Yara’s onderzoek in Food for Teens: How Social Media is Associated with Adolescent Eating Outcomes (juli 2021): uitgevoerd in 18 Vlaamse scholen.
Ook relevant: Sociocultural Influences on Food Choices and Implications for Sustainable Healthy Diets (Monterrosa et al., 2020).
